نقش مصر برای برقراری آتش‌بس در غزه/ تلاش‌های قاهره به کجا رسید؟
تاریخ انتشار: ۲۵ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۱۱۵۸۲۲
رسول سلیمی: جنگ اسرائیل و حماس منجر به تخریب گسترده در نوار غزه شده و ثبات منطقه را تهدید می‌کند. حمله حماس تلاش‌های جاری "عادی‌سازی" بین اسرائیل و کشورهای عربی را که با امضای توافقنامه ابراهیم در سال ۲۰۲۰ به وجود امد، از بین برد. در این زمینه، مصر ابتکارات متعددی را برای تقویت امنیت ملی خود، حل مسئله پناهندگان، جلوگیری از ظهور افراط گرایی در منطقه مرزی خود با فلسطین و تحکیم موقعیت خود به عنوان یک رهبر منطقه ای انجام داده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
انگیزه مصر برای کاهش تنش در جنگ
مصر تنها کشوری است که مرز زمینی مشترک با اسرائیل و نوار غزه دارد؛ بنابراین، با تأثیر مستقیم جنگ جاری غزه بر امنیت ملی و ثبات اقتصادی و سیاسی خود مواجه است. کارشناسان سیاسی معتقدند این جنگ یک چالش مهم برای اقتصاد شکننده مصر و یک خطر امنیتی جدید در شبه‌جزیره سینا بود. علاوه بر این، تهدید افزایش افراط‌گرایی در مصر با آغاز جنگ غزه شدت یافته است. دولت مصر استقرار نیروهای نظامی و امنیتی در شبه‌جزیره سینا را برای مقابله با تهدیدات روبه‌رشد شبه‌نظامیان اسلام‌گرا از داعش تا جهاد اسلامی افزایش داده است. به همین دلیل، مصر تحت ریاست‌جمهوری السیسی که رابطه پر تنشی با اخوان‌المسلمین و حامیان اسلام سیاسی داشت، نقش فعال خود را در حفاظت از امنیت ملی و ثبات داخلی مصر با محدودسازی گروه‌های اسلام‌گرا تثبیت کرد. در چنین شرایطی جنگ غزه همچنین فرصتی برای مصر تحت ریاست‌جمهوری السیسی داشت تا جایگاه خود را به‌عنوان یک رهبر منطقه‌ای احیا کند. مصر ابتکارات متعددی را برای میانجیگری بین اسرائیل و حماس و آوردن صلح و ثبات به منطقه انجام داد که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:
اجلاس صلح قاهره
باتوجه‌به تهدیدات امنیتی در شبه‌جزیره سینا، پس از آغاز جنگ غزه، در ۲۱ اکتبر ۲۰۲۳، مصر نشست صلح قاهره را برگزار کرد. این نشست که در ان روند صلح بین حماس و اسرائیل از طریق کاهش تنش نظامی، کمک‌های بشردوستانه و اتش بس دائمی پیشنهاد شده بود با انفعال اروپا و امریکا به بن رسید. مصر کوشش می‌کرد برای رسیدن به اهداف پیشنهادی، با همکاری ۳۴ شرکت کننده از جمله امارات متحده عربی، اردن، عربستان سعودی، ایالات متحده و قطر همراه با فرانسه، المان، انگلستان، ایتالیا و افریقای جنوبی در کنار سازمان ملل متحد به موفقیت برسد اما تداوم حملات اسرائیل به غزه مانع از آن شد.
طرح سه‌مرحله‌ای: مصر بعداً در ۲۴ دسامبر ۲۰۲۳ ابتکاری به نام طرح سه مرحله ای برای حل و فصل جنگ غزه پیشنهاد کرد. این طرح شامل ازادی گروگان‌های اسرائیلی و زندانیان فلسطینی و به دنبال آن "گفتگوی ملی فلسطینی‌ها" تحت حمایت مصر و با هدف پایان دادن به اختلاف بین جناح‌های فلسطینی (حماس و تشکیلات خودگردان فلسطین) بود و قرار بود در مرحله نهایی، اتش بس جامع و خروج نیروهای اسرائیلی از منطقه محاصره شده برای تسهیل بازگشت فلسطینی‌ها به خانه‌هایشان پیشنهاد شود. با این حال، حماس و جهاد اسلامی طرح سه مرحله ای را رد کردند زیرا، زیرا بیم این را داشتند که متاثر از اتش بس دائمی با اسرائیل، کنترل نوار غزه از اختیار آنها خارج شود.
همکاری با سایر ابتکار عمل‌ها
مصر از همان آغاز همکاری‌های جدی را با کشورهای عربی و همچنین امریکا برای کاهش درگیری بین حماس و اسرائیل آغاز کرد. ناظران سیاسی معتقدند مصر فعالانه با قطر و امریکا برای کاهش تنش و افزایش جریان کمک به فلسطینیان همکاری کرده تا جایگاه سیاسی خود را بعد از بهار عربی بازیابی کند. ازاین‌رو پس از یک سری مذاکرات در دوحه، آنها در دستیابی به اولین پیشرفت که منجر به توافق بین حماس و اسرائیل برای تبادل زندانیان و گروگان‌ها و ایجاد یک "توقف بشردوستانه" شد، موفق شدند. این توقف بشردوستانه، از ۲۴ نوامبر تا ۳۰ نوامبر ۲۰۲۳ به مدت هفت روز به طول انجامید و درحالی‌که حماس بیش از ۱۰۰ گروگان را آزاد کرد، در مقابل اسرائیل حدود ۱۵۰ زندانی فلسطینی را آزاد کرد. چه آنکه «توقف بشردوستانه» به «آتش‌بس دائمی» تبدیل نشد، زیرا اسرائیل به حملات هوایی خود در مرکز و جنوب غزه ادامه داد و حماس گروگان‌های باقیمانده را نیز حفظ کرد.
مصر همچنین در نشست وزرای خارجه عربستان سعودی که در ششم فوریه ۲۰۲۴ در ریاض برای پیشنهاد طرح صلح مشترک برای جنگ پس از غزه برگزار شد، شرکت کرد. کشورهایی که در این نشست شرکت کردند قطر، امارات متحده عربی، عربستان سعودی و اردن به همراه تشکیلات خودگردان فلسطین بودند. طرح این گروه شامل بازسازی نوار غزه و ایجاد یک کشور مستقل فلسطینی بود. با این حال، در این طرح به نقش حماس در ایجاد یک کشور فلسطینی اشاره ای نشده بود.
همزمان با این نشست، باتوجه‌به تلاش‌های مداوم و متقاعدسازی کشورهای دیگر، اسرائیل نیز با ورود محدود کمک‌های بشردوستانه از مرز رفح موافقت کرد. نتایج نشست کشورهای عربی که با موافقت اسرائیل نیز همراه بود به سازمان ملل و سایر گروه‌ها مانند هلال‌احمر فلسطین اجازه داد تا کمک‌های بشردوستانه را پس از مدت‌ها قحطی به فلسطین ارسال نمایند. علاوه بر این، برداشتن محاصره نوار غزه برای کمک‌های پزشکی، روند دسترسی ایمن و پایدار به کمک‌های بشردوستانه و امدادی در نوار غزه را تسهیل کرد.
بن‌بست ابتکار عمل‌ها در جنگ غزه
ابتکارات مصر مانند سایر تلاش‌ها با ادامه جنگ در غزه و بحران انسانی فاجعه‌بار موفقیت محدودی داشته است. با گسترش جنگ به سمت جنوب نوار غزه و طرح اسرائیل برای حمله به رفح، تنش بین مصر و اسرائیل در حال افزایش است. البته مصر هشدار داده است که درصورتی‌که اسرائیل، درگیری‌ها را به شهر رفح بکشاند، پیمان صلح خود با اسرائیل را به حالت تعلیق درآورد. این نکته اهمیت دارد که توجه داشته باشیم که ژئوپلیتیک غرب آسیا همیشه پیچیده بوده است. ابتکارات مصر برای صلح و ثبات در منطقه در زمینه منافع ملی این کشور و تمایل به احیای خود به‌عنوان رهبر منطقه‌ای معنادار می‌شود. ازاین‌رو تاکنون مصر به‌عنوان یک بازیگر ضروری در مذاکرات صلح، به‌ویژه برای آزادی گروگان‌ها و کمک‌های بشردوستانه عمل کرده است. این امر به مصر کمک کرده تا مرکزیت خود را در امور امنیتی و ژئوپلیتیک منطقه به دست آورد و در نهایت به مصر کمک کند تا قدرت خود را در منطقه تقویت دهد.
۳۱۱۲۱۳
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1893326منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: مصر رژیم صهیونیستی اسرائیل حماس کمک های بشردوستانه برای کاهش گروگان ها کاهش تنش نوار غزه تلاش ها جنگ غزه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۱۱۵۸۲۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اسرائیل باید بین رفح و ریاض یکی را انتخاب کند
روزنامه‌نگار سرشناس آمریکایی درباره تبعات اجرای طرح حمله به رفح هشدار داده و به اسرائیل توصیه کرده به سراغ مسیر عادی‌سازی روابط با عربستان برود.
به گزارش ایسنا، «توماس فریدمن» ستون‌نویس مشهور «نیویورک تایمز» در مقاله‌ای که در شماره روز شنبه این روزنامه منتشر کرد، با اشاره به اینکه آمریکا در مدت اخیر سیاست حمایت از برقراری روابط جدید با عربستان و به اصطلاح فرآیند عادی‌سازی روابط ریاض با اسرائیل به عنوان «دیپلماسی آمریکایی برای پایان دادن به جنگ غزه» را در پیش گرفته است، نوشت «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر این رژیم باید بین حمله به رفح و یا مسیر نزدیکی به ریاض یکی را انتخاب کند.
فریدمن در این مقاله ضمن آنکه توان رژیم صهیونیستی برای از بین بردن جنبش حماس را زیر سوال برد، تاکید کرد طرح اسرائیل برای دست زدن به حمله تمام عیار به غزه در راستای ماموریت ادعایی پایان دادن به کار حماس بدون «استراتژی خروج» بوده و این مسیر برای اسرائیل باعث «تشدید انزوای جهانی اسرائیل و ایجاد شکاف واقعی میان اسرائیل و دولت بایدن» خواهد شد.
این روزنامه‌نگار در توصیه خود به رژیم صهیونیستی ادعا کرد: «آیا خواستار عادی‌سازی روابط با عربستان سعودی، یک نیروی صلح‌بان عربی برای غزه و یک ائتلاف امنیتی تحت رهبری آمریکا علیه ایران هستید؟ هزینه آن متفاوت است؛ شامل تعهد دولت شما به تلاش برای تشکیل کشور فلسطین به همراه یک تشکیلات خودگردان که در آن اصلاحات اجرا شود. اما مزیت آن، ورود اسرائیل به بزرگترین ائتلاف نظامی آمریکایی-عربی-اسرائیلی است که اسرائیل تاکنون از آن بهره‌مند و بزرگترین پیوندی که به اسرائیل با بقیه جهان اسلام ارائه شده است؛ در ضمن آن نیز دست‌کم امید‌هایی برای آنکه جنگ با فلسطینی‌ها برایش یک جنگ ابدی نباشد ایجاد می‌کند.»
فریدمن همچنین نوشت که از نظر او هنوز در سرزمین‌های اشغالی، هیچ مقامی چه در ائتلاف حاکم، چه در میان مخالفان و یا در ارتش وجود ندارد که این انتخاب را درک کرده باشد.
به گفته این تحلیلگر آمریکایی، رژیم صهیونیستی در طول جنگ اخیر غزه در مدت بیش از ۶ ماه گذشته قصد داشته انتقام‌جویی از بابت عملیات هفتم اکتبر «طوفان الاقصی» را پیگیری کند، اما آنچه که رهبران این رژیم در این جنگ به نمایش گذاشتند صرفا «جنون محض» است و تمامیت طبقه سیاسی در اسرائیل در راستای یک جنون به نتانیاهو اجازه داده‌اند به دنبال «پیروزی تمام عیار» در غزه و رفته و در همین راستا نیز در رفح غرق خواهد شد بدون آنکه برنامه‌ای برای خروج داشته باشد.
او تاکید کرد اگر اسرائیل در پایان کار بخواهد غزه و کرانه باختری را به صورت نامحدود اشغال کند، دچار انزوا و یک فرسایش نظامی، اقتصادی و اخلاقی خواهد شد که در نتیجه آن همه متحدان این رژیم در غرب و جهان عرب از آن رویگردان می‌شوند.
این روزنامه‌نگار آمریکایی اذعان کرد که رژیم اسرائیل نمی‌تواند حماس را از بین ببرد و به ادعای او اکنون «محمد بن‌سلمان»، ولی عهد عربستان نیز بر این باور است که اسرائیل باید «در سریع‌ترین زمان (از جنگ) خارج شود.»
او نوشت اسرائیل اکنون در غزه کار دیگری به جز کشتن بیشتر و بیشتر غیرنظامیان انجام نداده و به این ترتیب «سعودی‌هایی را که طرفدار عادی‌سازی روابط با اسرائیل هستند، تبدیل به مخالف می‌کند».
فریدمن همچنین تاکید کرد که این جنایات صهیونیست‌ها در غزه باعث «قدرتمندتر شدن ایران و دشمنان دیگر رژیم می‌شود، به بی‌ثباتی دامن می‌زند و سرمایه‌گذاران خارجی را بیشتر و بیشتر دفع می‌کند.»
او نوشت: «از دید عربستانی‌ها ایده محو کردن حماس برای همیشه یک خیال واهی است.»
او همچنین به رژیم صهیونیستی توصیه کرد سریعا به سراغ آتش‌بس تمام عیار و توافقی برای آزاد سازی افرادی که در هفتم اکتبر به اسارت گرفته شدند برود و به جای جنگ غزه روی «توافق امنیتی-عادی‌سازی میان آمریکا-عربستان-اسرائیل-فلسطین» برود.
فریدمن ارزیابی کرد: «این مسیر برای اسرائیل ابتدا با چشم‌پوشی از حمله تمام‌عیار نظامی به رفح که پشت مرز مصر بوده و مسیر اصلی برای ورود کامیون‌های کمک‌های بشردوستانه به نوار غزه است شروع می‌شود. در آنجا ۲۰۰۰۰۰ نفر جمعیت دائمی وجود دارند که حالا بیش از یک میلیون آواره اهل شمال غزه به آنها اضافه شده‌اند.»
او تاکید کرد مقام‌های دولت «جو بایدن» در گفتگو‌های خصوصی به اسرائیل گفته‌اند: «هیچ حمله گسترده‌ای به رفح انجام نشود.»
به گفته فریدمن، یک مقام ارشد آمریکایی در این باره به او ادعا کرده است: «ما به اسرائیل نمی‌گوییم که کلا دست از حماس بردارد. ما می‌گوییم به باور ما راهی هدفمندتر برای تعقیب رهبران حماس بدون آنکه رفح را محله به محله با خاک یکسان کنند وجود دارد. تیم بایدن نمی‌خواهد اسرائیل دست از روسای حماس بردارد بلکه می‌خواهد جلوی یک تلفات عظیم دیگر در میان غیرنظامیان در غزه گرفته شود.»
این مقام همچنین متذکر شد که اسرائیل باید به یاد داشته باشد که وقتی معتقد بود رهبران حماس در خان یونس هستند، بخش عمده این شهر را برای یافتن آنها از بین برد و آنها را پیدا نکرد در حالی که همین کار بی نتیجه را در شمال شهر غزه نیز انجام داد.
در این مطلب منتشر شده در نیویورک تایمز همچنین گفته شد مقام‌های آمریکایی معتقدند تبعات حمله رژیم صهیونیستی به رفح همچون تبعات حمله آمریکا به عراق است که باعث گرفتار شدنش در باتلاق «مقابله با یک شورش دائمی در کنار یک بحران انسانی دائمی» شد.
فریدمن اظهار کرد: «در اینجا یک تفاوت حیاتی وجود دارد. آمریکا یک ابرقدرت است که بعد از شکست در عراق توانست به حالت اول برگردد. اسرائیل در برابر شورش دائمی در غزه به ویژه وقتی که دیگر دوستی برای خودش باقی نگذاشته باشد، فلج خواهد شد. به همین دلیل مقام‌های آمریکایی به من می‌گویند اگر اسرائیل دست به یک عملیات نظامی بزرگ در رفح به رغم اعتراضات دولت آمریکا بزند، بایدن محدود کردن فروش برخی تسلیحات به اسرائیل را بررسی خواهد کرد.»
این تحلیلگر تاکید کرد «نگرانی دولت بایدن این است که عملیات رژیم صهیونیستی علیه رفح باعث خواهد شد خشم عمومی جهانی علیه این رژیم بیش از پیش شعله‌ور شود، کار دولت بایدن برای دفاع از اسرائیل بیش از پیش سخت خواهد شد و اینکه چشم‌انداز رسیدن به یک توافق جدید برای تبادل اسرا را از بین خواهد برد».
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است